Co to jest Ratusz?
Ratusz to oczywiście budynek, który stoi w centrum miasta. W wypadku Wrocławia stoi on na środku głównego placu zwanego Rynkiem. Na Rynku przez setki lat odbywał się targ. Dookoła w kamienicach mieszkali co bogatsi mieszczanie. Mieszkańcy Wrocławia wybierali Radę, która zarządzała miastem. Rada dysponowała pieniędzmi, które mogła wydać na różne rzeczy potrzebne miastu na przykład rozbudowę murów miejskich, budowę szkoły, szpitala czy zatrudnienie osób odpowiedzialnych za zamykanie bram miejskich. Pod koniec XIII wieku Rada podjęła decyzję o wybudowaniu Ratusza, który stał się miejscem spotkań, ważnych uroczystości i przechowywania miejskiego skarbu. Budynek był wielokrotnie rozbudowywany. Powstała między innymi izba sądu oraz więzienie. Zbudowano też wieżę, która świadczyła o tym jak ważny jest to budynek. Zegar, który był na wieży ratusza był tak ważny dla mieszczan, że gdy na kilka dni stanął, rada miasta szybko szukała zegarmistrza do naprawy. W tamtych czasach mało kto miał zegar i ten z wieży ratuszowej, który głośno wybijał godziny wyznaczał rytm życia całego miasta.
Wiecie już zatem po co zbudowano Ratusz, przyjrzyjmy mu się zatem z bliska, gdyż ma bardzo ciekawą elewację, czyli dekorację na zewnętrznych ścianach budynku.
Elewacja wschodnia
Na wschodniej ścianie budynku łatwo wypatrzycie zegar. Jest to piąta tarcza zegara wieżowego, przez wiele lat jej wskazówki były napędzane przez wielki mechanizm, który znajduje się na ratuszowej wieży. Złocista tarcza ma tylko jedną wskazówkę wskazującą godziny, zaś kula wskazuje fazy księżyca. Dookoła słońca znajdują się staroegipskie symbole pór roku.
Zadanie na pogłówkowanie
Zgadnij który symbol reprezentuje którą porę roku jeżeli wiesz, że:
- W prawym górnym rogu jest symbol pory roku kiedy wszystko budzi się do życia
- W prawym dolnym roku jest symbol wakacyjnej pory roku
- Na lewo od symbolu lata znajdziesz symbol kolejnej pory roku
- Symbol zimy przypomina literę T z dwoma nóżkami
Ze wschodniej strony Ratusza znajduje się niewielkie wejście. Dawniej było wejściem głównym, dziś jest nieużywane. Przed wejściem znajdziecie dwie płaskorzeźby. Jedna przedstawia człowieka w zbroi – to rycerz, chroni miasto. Druga to mężczyzna z rulonem w ręku. Jego zadaniem jest ogłaszać ważne dla mieszczan ogłoszenia. W tamtych czasach nie było gazet ani tabletów i ważne informacje były czytane przez miejskiego herolda.
Spójrz do góry. Pod jednym z okien wypatrzysz dwie główki przekomarzających się kobiet w chustach, to zapewne przekupki, które kiedyś na Rynku sprzedawały różne dobra.
Niezwykle ciekawe są zakończenia rynien dachowych – zwane gargulcami lub dźwięczniej rzygaczami. Część jest wykonana z kamienia inne z blachy. Po co taki gargulec? Kiedy pada deszcz, ścieka po dachu i wpływa do rynny. Aby woda nie ściekała po ścianach, niszcząc przy tym piękne ozdoby, rynna ma wystające zakończenie. Gargulce na wrocławskim ratuszu mają niezwykle ciekawe formy smoków i potworów. Dlaczego mają takie straszne formy? Otóż kiedyś wierzono, że zło ucieknie gdy zobaczy własny obraz. Zatem gargulce mają strzec budynek przed maszkarami.
Zadanie na spostrzegawczość:
Wypatrz gargulca z rogami i ze skrzydłami.
Południowa strona
Południowa elewacja Ratusza jest najbogatsza w ciekawe elementy. Przyjrzyjcie się fryzom nad oknami i pod dachem. Pośród winorośli znajdziecie motywy przedstawiające scenki z życia mieszczan w dawnych czasach. Jest tutaj scena bójki, gdzie dwóch bijących się próbują rozdzielić inni mężczyźni. Kobieta jedzie w taczkach pchanych przez brodacza, inna wędruje na targowisko z pełnym tobołkiem, z którego wystają głowy gęsi, jeszcze inną, awanturującą się wywożą w koszu. Grupa grajków rozwesela publiczność, mężczyźni grają w kości. Można wypatrzeć wiele różnych zwierząt zarówno prawdziwych np. psy czy jelenie jak i fantastycznych np. smoki.
Nad drzwiami do jednej z najstarszych w Europie restauracji – Piwnicy Świdnickiej wypatrzycie z łatwością dwie duże rzeźby przedstawiające mężczyznę z kuflem i kobietę z chodakiem (to taki drewniany but) w ręku. Jak sądzisz czy ta kobieta jest zadowolona z tego co widzi? Po co trzyma but w ręku? Piwnica Świdnicka jest miejscem gdzie od 700 lat sprzedaje się piwo. Niestety niektórzy nadużywają tego alkoholu i wtedy awantura w domu gotowa. Gdy przyjrzycie się bliżej to wypatrzycie nad ta parą więcej małych figurek mieszczan jedzących i bawiących się.
Zadanie na spostrzegawczość
Zauważ jak ubierali się mężczyźni w średniowieczu. Czy podobnie do mężczyzn, którzy cię mijają na Rynku obecnie? Czy wiesz dlaczego?
Stojąc naprzeciwko piwnicy Świdnickiej wypatrz blaszane żołędzie. Ile ich naliczyłeś? Jest ich dwanaście tyle ile było kiedyś na tym miejscu w Świętym Gaju pogan. Dawno temu zanim na Dolny Śląsk przyszło chrześcijaństwo zamieszkiwały go ludy, które wierzyły w różne siły natury. Modlili się oni w Świętych Gajach, gdzie rosły święte drzewa – dęby. Kiedy jednak w 1000 roku we Wrocławiu powstało biskupstwo ścięto na polecenie księży wszystkie drzewa. Na pamiątkę tego faktu na wybudowanym wiele wieków później budynku ratusza pojawiły się blaszane żołędzie.
Zachodnia strona
Od zachodniej strony Ratusza widać najlepiej jego czworoboczną wieżę. Znajduje się tutaj główne , reprezentacyjne wejście. Dziś wiedzie ono do Muzeum Miejskiego. Obok wejścia znajdziecie model. Został on stworzony dla osób niewidomych, w ramach programu „Wrocław bez barier”, stąd napisy w języku Breilla. Dzięki tym modelom osoby niewidome i słabo widzące, mogą zobaczyć budynki palcami. Wszystkie modele budynków, które znajdziesz we Wrocławiu są wykonane w skali 1:100. Oznacza to, że 1 centymetr w modelu odpowiada 100 centymetrom w rzeczywistości.
Zadanie matematyczne
Weź miarkę i zmierz wysokość modelu. Jeżeli wynik pomnożysz razy 100 otrzymasz wysokość prawdziwego budynku w centymetrach. Jakiej wysokości jest budynek ratusza?
Przed wejściem do Ratusza wypatrzcie ułożony z kolorowej kostki brukowej herb Wrocławia. Jest on pięciopolowy czyli podzielony na pięć części. W górnym czerwonym polu znajdziecie ukoronowanego lwa, jest to symbol tego, że miasto należało kiedyś do Korony Czeskiej. W górnym żółtym polu czarny orzeł śląski, który jednocześnie występuje też w herbie województwa dolnośląskiego. W dolnym złotym polu litera W, od łacińskiej nazwy miasta Wratislavia. W dolnym czerwonym polu, głowa świętego Jana Ewangelisty (patrona kaplicy na ratuszu). W centrum tarczy mieści się srebrna misa z odciętą głową świętego Jana Chrzciciela, patrona katedry wrocławskiej.
Herb Wrocławia znajdziecie w bardzo wielu miejscach w całym mieście. Ile razy jest przedstawiony na Ratuszu?
W Muzeum Sztuki Mieszczańskiej w Ratuszu obejrzeć można wystrój sal, w których kiedyś zasiadała Rada Miejska. Wyjątkowe jest to, że zachowany jest oryginalny wystrój. Muzeum specjalizuje się w zbieraniu wyrobów wykonanych na przestrzeni wieków przez wrocławskich rzemieślników i artystów np. złotników.
podrozezmamaitata.wordpress.com 